เนื้อหา:
แนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมในการใช้อินเตอร์เน็ต
การเคารพสิทธิของผู้อื่นและการแสดงออกอย่างเหมาะสมในสื่อสังคมออนไลน์
การจัดการกับการกลั่นแกล้งบนอินเตอร์เน็ต (Cyberbullying)
กิจกรรม: การระดมความคิดและการอภิปรายกลุ่มเกี่ยวกับสถานการณ์ที่อาจพบในสื่อสังคมออนไลน์
เพลง Be Polite Online มารยาทในการใช้โลกอินเทอร์เน็ต
แนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมในการใช้อินเตอร์เน็ตสำหรับเด็กและเยาวชน มีดังนี้:
หลีกเลี่ยงการแชร์ข้อมูลส่วนตัว เช่น ชื่อ ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ หรือรหัสผ่านบนอินเทอร์เน็ต
ไม่บอกข้อมูลที่สามารถนำไปใช้ระบุตัวตนได้แก่บุคคลแปลกหน้า
ใช้รหัสผ่านที่ซับซ้อนและเปลี่ยนรหัสผ่านเป็นประจำ
กำหนดเวลาในการใช้งานอินเทอร์เน็ต ไม่ควรใช้อินเทอร์เน็ตเกินความจำเป็นหรือช่วงเวลากลางคืนที่ควรนอนหลับ
เลือกใช้เว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันที่มีเนื้อหาที่เป็นประโยชน์และเหมาะสมกับวัย
อย่าดาวน์โหลดไฟล์หรือโปรแกรมจากแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ เพราะอาจมีไวรัสหรือมัลแวร์ที่ทำอันตรายต่ออุปกรณ์
ใช้โปรแกรมป้องกันไวรัสที่ได้รับการอัพเดตเสมอ
หลีกเลี่ยงการพูดคุยกับคนที่ไม่รู้จักหรือคนที่น่าสงสัยออนไลน์
หากรู้สึกไม่สบายใจจากการสนทนา ให้บอกผู้ปกครองหรือครูทันที
ไม่เข้าร่วมการกลั่นแกล้งหรือวิจารณ์ผู้อื่นออนไลน์
หากพบการกลั่นแกล้ง ให้บันทึกหลักฐานและแจ้งผู้ปกครอง ครู หรือเจ้าหน้าที่ทันที
อย่าเชื่อทุกอย่างที่เห็นหรืออ่านบนอินเทอร์เน็ต ควรตรวจสอบข้อมูลจากหลายแหล่งก่อน
หากเจอข้อมูลที่ไม่แน่ใจ ให้สอบถามผู้ใหญ่ที่ไว้ใจได้
เข้าใจว่าทุกคนมีสิทธิในการใช้อินเทอร์เน็ต แต่ควรใช้อย่างรับผิดชอบ ไม่รบกวนผู้อื่น
เคารพสิทธิของผู้อื่นในการแสดงความคิดเห็น แต่ควรแสดงความคิดเห็นด้วยความสุภาพ
ไม่ควรทำธุรกรรมการเงินหรือซื้อของออนไลน์โดยไม่ได้รับอนุญาตจากผู้ปกครอง
ตรวจสอบเว็บไซต์ที่ซื้อของให้แน่ใจว่าเป็นเว็บไซต์ที่ปลอดภัย
การเคารพสิทธิของผู้อื่นและการแสดงออกอย่างเหมาะสมในสื่อสังคมออนไลน์ เป็นหลักการสำคัญที่จะทำให้การใช้งานอินเทอร์เน็ตและสื่อสังคมออนไลน์เป็นไปอย่างสร้างสรรค์และปลอดภัย โดยมีแนวทางปฏิบัติหลักๆ ดังนี้:
ทุกคนมีสิทธิ์แสดงความคิดเห็นในสื่อสังคมออนไลน์ แต่ต้องเคารพความเห็นของผู้อื่น แม้ว่าจะมีความคิดเห็นที่แตกต่างกัน
หลีกเลี่ยงการใช้ถ้อยคำที่หยาบคาย เหยียดหยาม หรือล้อเลียนผู้อื่น
เปิดใจรับฟังความคิดเห็นและมุมมองที่หลากหลาย ไม่ตอบโต้ด้วยความรุนแรงหรืออารมณ์
ก่อนที่จะแชร์ข่าวสารหรือข้อมูลใด ๆ ควรตรวจสอบแหล่งข้อมูลและความถูกต้อง เพื่อไม่ให้เป็นการเผยแพร่ข้อมูลที่ผิดหรือสร้างความเข้าใจผิด
การเผยแพร่ข้อมูลที่ไม่ถูกต้องอาจก่อให้เกิดความเสียหายทั้งต่อผู้อื่นและสังคมโดยรวม
ไม่โพสต์ข้อความหรือรูปภาพที่เป็นการล้อเลียน วิจารณ์ หรือทำร้ายผู้อื่นทั้งทางร่างกายและจิตใจ
การกลั่นแกล้งออนไลน์ทำให้เกิดผลกระทบทางจิตใจอย่างรุนแรงต่อผู้ถูกกระทำ ซึ่งอาจนำไปสู่การถูกทำร้ายทางจิตใจระยะยาว
ห้ามเผยแพร่ข้อมูลส่วนตัว รูปภาพ หรือวิดีโอของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต
เคารพความเป็นส่วนตัวของคนอื่นเสมอ ไม่ส่งต่อหรือเผยแพร่ข้อมูลที่อาจทำให้ผู้อื่นรู้สึกไม่สบายใจ
โพสต์เนื้อหาที่มีประโยชน์และสร้างสรรค์ เช่น การให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นประโยชน์ต่อสังคม
ใช้ภาษาที่สุภาพ เหมาะสม และแสดงออกถึงการเคารพในตัวเองและผู้อื่น
ไม่คัดลอกหรือใช้ผลงานของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต เช่น รูปภาพ วิดีโอ หรือบทความ
ควรให้เครดิตแก่เจ้าของผลงานเมื่อมีการนำเนื้อหาของผู้อื่นมาใช้
ทุกแพลตฟอร์มออนไลน์มีกฎและเงื่อนไขการใช้งานที่ต้องปฏิบัติตาม ควรทำความเข้าใจและปฏิบัติตามกฎเหล่านี้ เช่น กฎเรื่องการโพสต์เนื้อหาที่เหมาะสมและไม่ก่อให้เกิดความขัดแย้งหรือความเสียหาย
การปฏิบัติตามหลักการเหล่านี้จะช่วยส่งเสริมการใช้งานสื่อสังคมออนไลน์อย่างปลอดภัย มีความรับผิดชอบ และช่วยสร้างสังคมออนไลน์ที่ดี
การกลั่นแกล้งบนอินเตอร์เน็ต (Cyberbullying) เป็นปัญหาที่สำคัญในยุคดิจิทัล โดยเฉพาะกับเด็กและเยาวชน การกลั่นแกล้งนี้อาจเกิดขึ้นผ่านโซเชียลมีเดีย แอปพลิเคชันแชท หรือแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ ที่สามารถส่งข้อความ ข้อความแสดงความเกลียดชัง รูปภาพ หรือวิดีโอที่สร้างความไม่พอใจหรือทำร้ายจิตใจผู้อื่นได้
สอนการรับรู้และป้องกัน
การสอนให้เด็กๆ รู้จักการรับรู้ถึงพฤติกรรมที่เป็นการกลั่นแกล้ง เช่น การล้อเลียน ข่มขู่ หรือใช้คำพูดที่ไม่เหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญ เด็กควรเรียนรู้ว่าพวกเขามีสิทธิ์ที่จะบอกผู้ใหญ่เมื่อรู้สึกไม่ปลอดภัยหรือถูกคุกคาม
ส่งเสริมการมีทักษะการใช้งานอินเตอร์เน็ตอย่างปลอดภัย
การเรียนรู้ที่จะตั้งค่าความเป็นส่วนตัวบนโซเชียลมีเดีย เลือกเพื่อนในโลกออนไลน์อย่างระมัดระวัง และไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัวเป็นวิธีสำคัญในการป้องกันตัวเองจากการกลั่นแกล้ง
ไม่ตอบโต้
ในกรณีที่ถูกกลั่นแกล้ง เด็กควรเรียนรู้ที่จะไม่ตอบโต้ข้อความที่ก่อกวน เนื่องจากการตอบโต้จะทำให้ผู้กลั่นแกล้งยิ่งมีแรงจูงใจในการกลั่นแกล้งต่อไป
การบันทึกหลักฐาน
หากถูกกลั่นแกล้ง เด็กควรบันทึกหลักฐานเช่น ข้อความ รูปภาพ หรือวิดีโอที่เกี่ยวข้อง เพื่อสามารถใช้ในการแจ้งผู้ปกครอง ครู หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในการจัดการกับปัญหา
รายงานการกลั่นแกล้ง
เด็กควรเรียนรู้วิธีการรายงานพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมต่อผู้ให้บริการแพลตฟอร์ม เช่น การรายงานผู้ใช้ที่กลั่นแกล้งบนโซเชียลมีเดีย ซึ่งหลายแพลตฟอร์มมีฟังก์ชันนี้เพื่อป้องกันพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม
การสนับสนุนจากผู้ใหญ่
เด็กๆ ต้องการการสนับสนุนจากผู้ปกครอง ครู และผู้ใหญ่รอบข้างเมื่อเผชิญกับการกลั่นแกล้ง ผู้ใหญ่ควรรับฟังและช่วยเหลืออย่างจริงจัง
การสร้างความมั่นใจในตนเอง
ส่งเสริมให้เด็กมีความมั่นใจและเข้าใจคุณค่าของตนเอง เพื่อให้สามารถรับมือกับการกลั่นแกล้งอย่างมีสติ และไม่ให้พฤติกรรมเหล่านี้ส่งผลต่อจิตใจของพวกเขามากเกินไป
การสอนเด็กๆ เกี่ยวกับการกลั่นแกล้งบนอินเตอร์เน็ตและวิธีจัดการกับมันเป็นสิ่งสำคัญเพื่อปกป้องพวกเขาในโลกออนไลน์ที่มีความเสี่ยง
ที่มาของข้อมูล: https://www.bitdefender.co.th/post/cyberbullying/
กิจกรรมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้เรียนเรียนรู้เกี่ยวกับการรับมือกับสถานการณ์ที่อาจพบในสื่อสังคมออนไลน์ผ่านการระดมความคิดและการอภิปรายกลุ่ม พร้อมทั้งฝึกทักษะการคิดเชิงวิพากษ์และการตัดสินใจ
วัตถุประสงค์:
ฝึกการระดมความคิดในกลุ่มเกี่ยวกับสถานการณ์ต่าง ๆ ในสื่อสังคมออนไลน์
พัฒนาทักษะการสื่อสารและการอภิปรายเพื่อหาแนวทางแก้ปัญหา
สร้างความตระหนักถึงความเสี่ยงและการรับมือในสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในสื่อสังคมออนไลน์
ส่งเสริมความร่วมมือและการทำงานเป็นทีม
เกริ่นนำ (10 นาที)
ครูอธิบายเกี่ยวกับสื่อสังคมออนไลน์และสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้น เช่น การถูกกลั่นแกล้งออนไลน์ (Cyberbullying), การถูกขอข้อมูลส่วนตัว, การเจอโฆษณาหลอกลวง เป็นต้น
สร้างบรรยากาศให้ผู้เรียนรู้สึกสะดวกสบายในการแสดงความคิดเห็น
ระดมความคิด (15 นาที)
แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่มเล็ก ๆ (4-6 คนต่อกลุ่ม)
แจกการ์ดที่มี สถานการณ์จำลองในสื่อสังคมออนไลน์ ให้แต่ละกลุ่ม (ตัวอย่างสถานการณ์เช่น การได้รับข้อความที่ดูไม่สุภาพ, การถูกขอให้เปิดเผยข้อมูลส่วนตัว, หรือการเห็นโพสต์ที่ไม่เหมาะสม)
ให้กลุ่มใช้เวลา 5 นาทีในการคิดแนวทางการรับมือกับสถานการณ์ที่ได้รับ
สมาชิกในกลุ่มต้องร่วมกันคิดและเขียนแนวทางการแก้ปัญหาลงในกระดาษ
อภิปรายกลุ่ม (25 นาที)
แต่ละกลุ่มนำเสนอผลการระดมความคิดและแนวทางการแก้ปัญหาต่อเพื่อนในห้อง
ครูชวนอภิปราย โดยตั้งคำถามเสริม เช่น
ถ้าเจอสถานการณ์แบบนี้ในชีวิตจริง เราควรทำอย่างไร?
มีผลกระทบอะไรบ้างหากเราไม่ดำเนินการอย่างเหมาะสม?
ควรบอกผู้ใหญ่หรือไม่?
ให้ผู้เรียนคนอื่น ๆ แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม
สรุปและสะท้อนความคิด (10 นาที)
ครูสรุปเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับการรับมือกับสถานการณ์ต่าง ๆ ในสื่อสังคมออนไลน์
เปิดโอกาสให้นักเรียนสะท้อนความคิด โดยตอบคำถามเช่น "วันนี้คุณได้เรียนรู้อะไรใหม่บ้าง?" หรือ "จะนำความรู้นี้ไปใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไร?"
วัสดุอุปกรณ์:
การ์ดสถานการณ์จำลอง
กระดาษและปากกา
สถานการณ์ตัวอย่างสำหรับการ์ด:
คุณได้รับข้อความจากคนแปลกหน้าที่ขอให้คุณบอกข้อมูลส่วนตัวของคุณ
คุณเห็นเพื่อนของคุณถูกกลั่นแกล้งในสื่อสังคมออนไลน์ คุณจะทำอย่างไร?
คุณเจอโฆษณาที่บอกว่าคุณจะได้รับรางวัล แต่ต้องใส่ข้อมูลบัตรเครดิต
คุณเห็นโพสต์ที่มีเนื้อหาไม่เหมาะสมบนหน้าโปรไฟล์ของเพื่อนคุณ
ผลลัพธ์ที่คาดหวัง:
นักเรียนมีความเข้าใจที่ชัดเจนเกี่ยวกับวิธีการรับมือกับสถานการณ์ที่ไม่เหมาะสมในสื่อสังคมออนไลน์
นักเรียนพัฒนาทักษะการสื่อสารและการคิดเชิงวิพากษ์
นักเรียนสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นในการระดมความคิดและอภิปราย
**วิธีการประเมิน**:
- การวิเคราะห์และตอบสนองต่อสถานการณ์ได้อย่างเหมาะสม
- ความสามารถในการทำงานร่วมกับกลุ่มและนำเสนอแนวทางแก้ไข
